Estradiol

Badanie wykonuje się z próbki krwi żylnej pobranej z żyły kończyny górnej. 

Estradiol: badanie hormonów płciowych

Estradiol (E2) to jeden z trzech hormonów należących do grupy estrogenów. W grupie tej znajdują się też estron i estriol, ale to właśnie estradiol jest najważniejszym estrogenem wytwarzanym przez człowieka. E2 odpowiada za rozwój żeńskich hormonów rozrodczych. Poza tym wywiera korzystny wpływ na stan emocjonalny, psychiczny i libido. 

W przypadku kobiet w okresie rozrodczym, stężenie hormonów E2 w surowicy zależy od fazy cyklu miesiączkowego. Największe stężenie występuje pomiędzy 12. a 14. dniem cyklu, a więc w okresie okołoowulacyjnym. Po okresie okołomenopauzalnym stężenie estradiolu ulega zmniejszeniu, czego konsekwencją jest wzrost poziomów FSH (folikulotropiny uczestniczącej m.in. w dojrzewaniu endometrium podczas cyklu miesiączkowego) i LH (lutropiny wytwarzanej przez przysadkę mózgową, stymulującej jajniki do produkcji estradiolu i progesteronu). 

Estrogeny – kiedy badać?

Badanie estradiolu wykonuje się w przypadku zaburzeń związanych z miesiączką, diagnostyki nowotworów wytwarzających estrogeny (np. nowotworów jajnika), diagnostyki niepłodności, oraz zaburzeń w dojrzewaniu płciowym (jego opóźnieniu). Ponadto badanie hormonu E2 wykonuje się też u mężczyzn, gdy u pacjenta podejrzewa się występowanie ginekomastii. 

Na czym polega badanie krwi E2? Wynik estradiolu

Materiałem do badania jest krew żylna. Konieczne jest badanie estradiolu na czczo. Nie jest to skomplikowane i trwa bardzo krótko, zwykle mniej niż 10 minut. 

Choć nie ma szczególnych zaleceń w kwestii przygotowania się do badania krwi E2, to ze względu na ścisłą zależność wyniku estradiolu z fazą cyklu menstruacyjnego, pacjentka musi skonsultować się ze specjalistą, który wskaże, kiedy wykonać badanie. Należy też poinformować o ewentualnej ciąży oraz przyjmowaniu leków hormonalnych, np. antykoncepcji. Zazwyczaj pomiar hormonu E2 przeprowadza się między 2. a 3. dniem cyklu. Wówczas jego stężenia są najbardziej stabilne. 

Zaleca się, aby nie przyjmować produktów lub leków zawierających biotynę na 12 godzin przed badaniem. Ponadto niektóre farmaceutyki, takie jak diazepam czy klomifen, również mogą wpłynąć na wynik estradiolu. 

Jeśli w badaniu estradiolu normy zostaną przekroczone (wysoki poziom E2), może wynikać to z:

• nowotworów nadnerczy,
• obecności zmian nowotworowych,
• marskości wątroby,
• hiperstymulacji jajników,
• przyjmowania niektórych leków,
• ciąży.

Natomiast niski wynik estradiolu E2 najczęściej oznacza:

• infekcję w obrębie układu rozrodczego,
• wejście w okres menopauzy,
• zespół policystycznych jajników (PCOS),
• zaburzenia w obrębie jajników,
• zaburzenia w obszarze podwzgórza lub przysadki mózgowej. 

Kiedy zrobić badanie estradiolu?

Lekarze kierują pacjentki na badania estradiolu, kiedy występują u nich:

• zaburzenia miesiączkowania,
• obfite miesiączki,
• migreny,
• chorobliwa suchość skóry,
• obrzęki,
• nudności, wymioty,
• złe samopoczucie,
• zmiany nastroju,
• przyrost masy ciała,
• zatrzymywanie wody w organizmie,
• problemy z osteoporozą.

Oczywiście o tym, kiedy zrobić badanie estradiolu (w jakiej fazie cyklu miesiączkowego itd.) powinien zadecydować lekarz prowadzący.

Badanie estradiolu normy 

Normy w wynikach estradiolu zależą od indywidualnych czynników pacjenta i laboratorium wykonującego badanie. Z zasady u kobiet w fazie folikularnej norma to 12,4 – 233 pg/ml, w fazie owulacyjnej 41,0 – 398 pg/ml, fazie lutealnej 22,3 – 341 pg/ml, a postmenopauzalnej < 5,0 – 138 pg/ml. Odmienne normy estradiolu E2 występują w ciąży, a także u mężczyzn, dziewczynek i chłopców:

• W ciąży: 1 trymestr 3243 pg/ml; 2 trymestr 21280 pg/ml; 3 trymestr >30000 pg/ml
• U mężczyzn: 25,8 – 60,7 pg/ml
• U dziewczynek: 6 – 27 pg/ml
• U chłopców: 5 – 20 pg/ml

Źródła:

• Schlücking, K., Edel, K. “A new β–estradiol–inducible vector set that facilitates easy construction and efficient expression of transgenes reveals CBL3–dependent cytoplasm to tonoplast translocation of CIPK5”, Molecular Plant, 2013
• Malec E., Estradiol: https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/173849,estradiol 
• Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, pod red. A. Dembińskiej-Kieć, J. Naskalskiego i B. Solnicy, wyd. IV, Wrocław 2018.
• Rieder J. K., Darabos K., & Weirich M. R. (2020). Estradiol and women’s health: considering the role of estradiol as a marker in behavioral medicine. International Journal of Behavioral Medicine, 27, 294-304.