Badanie ogólne moczu

Na czym polega badanie ogólne moczu?

Ocena fizyczna moczu obejmuje ocenę koloru, przejrzystości oraz zapachu moczu. Analiza chemiczna wykonywana jest przy użyciu specjalnych pasków testowych, które mierzą różne parametry, takie jak pH, obecność białka, glukozy, ciał ketonowych, bilirubiny, azotynów i leukocytów. Ocena mikroskopowa moczu polega na zbadaniu próbki moczu pod mikroskopem w celu wykrycia komórek, bakterii, grzybów, kryształów i innych elementów morfotycznych.

Wskazania do wykonania badania ogólnego moczu

Ogólne badanie moczu jest zalecane w wielu sytuacjach klinicznych, zarówno w celach profilaktycznych, jak i diagnostycznych. Analizę można wykonać w ramach rutynowej kontroli stanu zdrowia. Badanie moczu przeprowadza się również wówczas, gdy występują objawy infekcji dróg moczowych, tj. ból podczas oddawania moczu, częstomocz, gorączka, pieczenie, czy nietypowy zapach moczu. Wskazaniem mogą być również objawy mogące świadczyć o rozwijających się chorobach nerek. Do tych symptomów zalicza się obrzęki, podwyższone ciśnienie krwi oraz zmniejszenie ilości wydalanego moczu.

Badanie ogólne moczu wykonywane jest regularne w trakcie ciąży w celu monitorowania zdrowia matki i wykrycia ewentualnych problemów, takich jak zakażenia lub białkomocz. Lekarz może zlecić oddanie moczu do badania w sytuacji, gdy pacjent odczuwa dolegliwości wskazujące na obecność chorób metabolicznych. Mowa m.in. o cukrzycy.

Omawiane badanie stanowi jedną z podstawowych analiz przeprowadzanych w ramach diagnostyki kamicy nerkowej. W przypadku infekcji dróg moczowych, badanie służy monitorowaniu skuteczności antybiotykoterapii.

Jak przygotować się do badania moczu?

Badanie ogólne moczu nie wymaga specjalnych przygotowań, ale stosując się do kilku prostych zaleceń można poprawić dokładność wyników. Mocz należy oddać do czystego pojemnika, po odrzuceniu pierwszego strumienia (mocz środkowy). Ważne jest, aby nie pobierać próbki z początku lub końca mikcji, gdyż może zawierać zanieczyszczenia. Przed pobraniem moczu zaleca się dokładne umycie okolic intymnych. Ponadto najlepiej pobrać pierwszą próbkę moczu po przebudzeniu, ponieważ jest ona najmocniej skoncentrowana.

Wynik ogólnego badania moczu dostarcza informację odnośnie wielu parametrów, które mogą wskazywać na różne stany chorobowe rozwijające się w organizmie. Mocz powinien mieć barwę jasnosłomkową lub jasnożółtą. Zmętnienie może świadczyć m.in. o obecności bakterii, a ciemny mocz może wskazywać odwodnienie, żółtaczkę lub obecność bilirubiny. Prawidłowe pH moczu powinno wynosić od 4,5 do 8,0. Niskie pH może być wynikiem diety wysokobiałkowej, kwasicy metabolicznej lub cukrzycy, a wysoki poziom tego wskaźnika może sugerować infekcję dróg moczowych. Obecność białka może wskazywać na uszkodzenie nerek, stany zapalne, nadciśnienie lub kłębuszkowe zapalenie nerek. Glukoza i ciała ketonowe w moczu mogą być objawem cukrzycy, a bilirubina świadczyć o chorobach wątroby. Podwyższona liczba leukocytów i bakterii najczęściej spowodowana jest infekcją dróg moczowych.

Ile się czeka na wyniki badania moczu? Czas oczekiwania w Centrum Medycznym w Gdyni wynosi 1 dzień. Badanie ogólne moczu to podstawowe, szybkie i cenne narzędzie diagnostyczne stosowane w ocenie funkcji nerek, dróg moczowych oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta.